Wydawca treści
Ochrona lasu
Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na zdrowotność drzewostanów. Każdego roku podejmowane są działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.
Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:
- biotyczne - wywołane przez żywe elementy środowiska (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne),
- abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury),
- antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).
Las jest miejscem życia wielu gatunków owadów. W specyficznych warunkach, niektóre z nich mogą stanowić zagrożenie dla trwałości lasu, zwłaszcza wtedy gdy występują w formie gradacji, czyli w znacząco zwiększonej liczbie, np. 1000-krotnie w stosunku do stanu „normalnego". Zadaniem leśników jest niedopuszczenie do takich sytuacji lub jeżeli już do nich doszło – skuteczne ograniczenie liczebności szkodników.
Szkodliwe owady dzielimy na:
- szkodniki pierwotne, które atakują zdrowe drzewa (np. foliofagi, czyli owady liściożerne),
- szkodniki wtórne – atakujące i zasiedlające drzewa, które zostały osłabione wskutek działania innych czynników (suszy, podtopienia, wysokich temperatur).
W ostatnich dekadach zarówno w Polsce, jak i niemal w całej Europie występuje zjawisko zamierania lasu. Wśród wielu przyczyn powodujących zamieranie drzewostanów, jako najistotniejsze wymienia się: zmiany klimatu (w tym ujemny bilans wodny, długotrwałe wysokie temperatury, powtarzające się huraganowe wiatry), działanie patogenicznych grzybów (szczególnie opieniek Armillaria sp. i korzeniowca wieloletniego Heterobasidion annosum) oraz szkodliwych owadów.
Zjawisko to widoczne jest również na terenie Nadleśnictwa Sławno. Jesteśmy świadkami rozpadu drzewostanów świerkowych, które występują tutaj na żyznych siedliskach z wysoką zasobnością wody, położonych w pobliżu Morza Bałtyckiego - w strefie silnie wiejących wiatrów.
Świerk, spośród wszystkich gatunków lasotwórczych, uważany jest za gatunek wyjątkowo wrażliwy na szkodliwe czynniki zarówno biotyczne, jak i abiotyczne. Płaski system korzeniowy w postaci tarczy (parasola) słabo stabilizuje go w podłożu i łatwo ulega wywróceniu przez silne wiatry, a także szybko reaguje obniżeniem kondycji zdrowotnej na susze i zmiany poziomu wód gruntowych. Przekłada się to na wyjątkową podatność na zasiedlanie przez szkodniki wtórne oraz infekcje grzybowe, zwłaszcza w obrębie systemu korzeniowego.
Ciągłym zagrożeniem dla lasów jest ogień. Najczęstszymi przyczynami pożarów w lesie są: nieostrożne obchodzenie się z ogniem, palenie ognisk w miejscach do tego niewyznaczonych, wypalanie traw w sąsiedztwie lasu, zdarzają się również celowe podpalenia. Nadleśnictwo Sławno zaliczone zostało do III kategorii zagrożenia pożarowego. Funkcjonuje tutaj system ochrony przeciwpożarowej w okresach największego zagrożenia, czyli od 15 marca do 15 października. W leśnictwach Chudaczewko i Janiewice znajdują się dostrzegalnie przeciwpożarowe (wieże) z zamontowanymi kamerami. W biurze Nadleśnictwa działa Punkt Alarmowo-Dyspozycyjny, w którym prowadzony jest monitoring obrazu z kamer oraz nadzór nad funkcjonowaniem systemu obserwacyjno-alarmowego i kierowanie jego pracą. Nasze Nadleśnictwo wyposażone jest również w samochód patrolowo-gaśniczy.